Հրանտ Վարդանյանն իր էջում գրել է.
ԱՐՑԱԽՆ ԷԼ ՆԱԽԻՋԵՎԱՆՆ ԷԼ ՀՀ ԵՆ,ԱՅԴ ԴՈՒՔ ՀՀ-ի ՀԵՏ ԿԱՊ ՉՈՒՆԵՔ՝ ԱՅ ՀՆԱՑԱԾ ԱՌ ՆԵՏՆԵՐ. Ամենասկզբից Արցախի հարցը ոչ թե ադրբեջանցու հետ պիրի լուծվեր այլ Կրեմլի,ադրբեջանցին չէր գրավել Արցախը,Մոսկվայի հրահ անգով ու հեռուն գնացող դա վադիր պլանավորում էր դա։Նախիջևանը և Արցախը հատկացնելով ազերիներին, Մոսկվան ՀՀ-ն ամպ ուտացիայի էր են թարկել գիտակցված,

որպես հային ստ րկացնելու,կռ տելու, նս եմացնելու միջոց, որ երբեք գլուխ չբարձրացնի, քանի որ մեր տարածքը նրա համար Ուկրաինայից թանկ էր, քանի որ ռուսական հետախ ուզությունը շատ լավ գիտեր Մեղրու նշանակության և կարևորության վերաբերյալ։ Դրա համար էլ Մոսկվան Բաքվի կոմերի տականներով լցրեց ՀՀ-ն։ Ութսունականներին Մոսկվան և բոլշևիզմը սկսեց մարել, քանզի այն արհեստածին մի համակարգ էր,համաշխարհային մի դա ժան փորձարկում մարդկային հսկայական

զանգվածների գլխին։ Սովետականացումը հեղափոխությամբ, 2-րդ համաշխարհային պատ երազմով և րեպրեսիաներով՝ հարյուր միլիոն մարդկային կյանք է տարել։Սա հավանաբար թե աշխարհի պատմության ժամանակ ամենից դա ժան ու հակամարդկային ակտն է եղել,այդ տարածքում երբեք մարդը գին չի ունեցել։ Ես Չեմ ասում կարմիր բոլշևիզմի թողած ար յունալի հետքը աշխարհի տարբեր երկրներում՝ Չինաստան, Կուբա,

Լատինական Ամերիկայի երկրներ Եվրոպա, Աֆրիկա։ Բացի այն պետություններից,որոնք եկան կապ իտալիզմի, ոչ մի տեղ բոլշևիզմը երկարատև չեղավ, մենակ ռուսական իմպերիայում,ըստ իս պատճառը նրանումն է, որ ռուսաստանը դարեր շարունակ երբեք չեն կառավարել ազգությամբ ռուսները՝ տեսեք նրանց թագավորներին և հեղափոխություն իրագործողներին։ ՌԴ-ում միայն լեզուն է մնացել ռուսներից, էնտեղ դուք չեք գտնի մի

հարստացած,բարձր դիրք և հեղինակություն ունեցող ռուս մարդ,ռուսները այսօր ամենից վատն են ապրում իրենց երկրում ու դա միշտ է այդպես եղել։ ՌԴ-ը մի հսկայական տարածք է,որը մինչ օրս տարբեր փորձարկումների է են թարկվում, ինքն էլ իր հերթին այդպիսի փորձարկումներ է անում իրենից թույլ,անօգնական ժողովրդների և փոքր պետությունների գլխին։ Մենք հայերս՝ էնքան ենք սերտաճել,ասիմիլացվել, լեզվամտածելակերպ փոխել և ռուսաստանացել,որ կորցրել ենք մեր դեմքը և

նպատակները՝ նմանվել շուտվանից կո րսված ռուս ազգի ճակատագրին,որի լեզուն օգտագործում են օտարները և այդ դրոշի տակ քանդում իրենց հարևան երկրները, սակայն դա՝ դեռ Սիբիրյան ՌԴ-ում ապրող ռուսների գործն է։Մեր խնդիրը այդ հիվանդ ու անհեռանկար ճակատագրից հեռու մնալն է։ Այն հայերը,ովքեր էնքան հին էին իրենց կարգախոսներով, որ մինչ օրս միակ փրկությունը ՌԴ-ի հետ կապեցին,դրանք էլ մեր պետությունը

տարան ՌԴ կառավարողների կողմից մեզ մեր ձեռքով հոշոտման ճանապարհով,դրանք բոլորը միասին միշտ ծա ռայել են այդ քա նդվող պետության շահերին։ Երբեք չեմ հավատցել ռուսալեզու,ռուսերեն լեզվամտածելակերպով հայ քաղաքական գործիչներին և դրանց ելույթներին,այլ բան է տարբեր հայերի ռուսալեզու լինելը,ասենք մշակույթի մեջ կամ գիտության բնագավառում, նրանք էլ թերևս միշտ ներկայացրել են տվյալ երկրամասի մշակույթը և գիտությունը՝ ուրիշ ոչինչ։

Ափսոսում եմ,որ ութսունականների ազգային զարթոնքի օրերին ճիշտ չկողմնորոշվեցինք,չգնացինք ՀՀ-ի ազատագ րման ճանապարհով։Մոսկվան մեր էմոցիաները վարպետորեն կիրառեց, ժողովրդին տարավ Արցախը ազատագրելու ճանապարհով։Դա էլ ծրագրավորվեց Մոսկվայում, քանզի Հայաստանը չազատագրելով՝ օտարի քոծ աշխատող չեկիստական հասարակության կառկառուն դեմքերից,մենք չէինք կարող Արցախը հիմնովին ազատա գրել,էլ չասեմ,որ

նույն Արցախի վերնախավը սույն մոսկովյան ծառաները մնացին, դեռ ավելին նրանցից շատերը լծվեցին ՀՀ-ն հիմնովի ՌԴ-ի տիրապետությանը կպցնելու գործին, ռուսալեզու ռադիոկայաներ ու մշակույթ ներմուծելով, նույնիսկ ռաբիզը ռուսականացրեցին։ Մենք պիտի ազատագրվեինք Մոսկվայից,որ կարողանայինք Կրեմլից պահանջել, բոլշևիկյան անարդարացի և նսե մացնող արարքների,դրանց լուծումների ճանապարհների

հարցերը։ Մենակ Մոսկվայից ազատագր վելով կկարողանայինք միջազգային հարթակներում խոսել Կրեմլի դեմ,Կրեմլին դա տարանի դռները տանելով։ Մենք 1-ին հանրապետությունը չճանաչեցինք,որ չխոսենք բոլշևիզմի դեմ, մեր կենսական տարածքների հետ կապված դա վադիր որոշում ների դեմ ոչ մի բան չասեցինք Մոսկվային,քանզի արդեն կուտը կերել էինք,քանզի արդեն ազատագ րվածը կորցնելու վ ախ էր մտել ,ավելին,փոոխության փորձ անողներին գնդակահ արեցին խորհրդարանում։ Ու

հիմա, դու՛ք, հին չեկիստական առ նետներդ,ովքեր ստ րուկի նման համաձայնվել եք,բոլոր տեսակի մոսկովյան ծրագրերի հետ,ովքեր կանաչ ճանապարհ են տվել նրանց փորձարկումներին մեր այդպիսի փոքր երկրում, որոնց արդյունքները երբեմն անդառնալի են եղել, դեռ խոսում ե՞ք Արցախից։Դուք եք Մոսկվային ձեր գլխին տեր կանգնեցրել և կերել համ Արցախը համ ՀՀ-ն նայեք ձեր ունեցվածքին։, Ձեր ստ որ կողմնորոշման, գավառամտության ու փն թիության պատճառով բանակը և երկրի

անվտ անգությունը անգործունակ դարձավ։ Ոչ մի հեղափոխություն և պատ երազմ չի շտկի մեր վիճակը չի փրկի մեր անկումը, եթե ժողովուրդը և նրա վերնախավը չի ազատվում օտարի լծից։
Այսօր աշխարհի տարբեր պետություններ,մեզ ձեռք են մեկնում մի բանի համար,բոլորն էլ շատ լավ գիտակցում են,որ հայկական վերնախավը օտարացած է,իսկ հայ ժողովուրդն արիաբար կռ վող թշ նամու դեմ, նույնիսկ այն դեպքում երբ օտարին ծա ռայող գեներալները սա բոտաժ են անում

սեփական պետության դեմ։ Հ․Գ․ Աստված հեռու պահի մեզ գավառամիտների քաղքենի վերնախավից, թող այս տարում հայ ազգը կարողանա զտ ել, մաքրամաքարվել տարբեր աղբակույտերից,ովքեր երբեմն ազգային գաղափարներ ցիտելով պետությունը տարել են ստո րացման։ ՀՀ-ին անհնար է ոչնչացնել,եթե կարողանանք զտ վել և ազատվել հայ ոչինչներից։Այն ինչի միջով այժմ ենք անցնում, հենց զ տման ճանապարհն է։Ափսոս,որ 30 տարի տևեց այս դա ժան գործընթացը, երկարելու հիմնական պատճառը դրանց քողարկված և շատ լինելուց է։